Нийслэлийн 2009 оны төсвийн тодотголд өгсөн аудитийн дүгнэлтээс

Нийслэлийн Аудитын газрын дарга Д.Цэрэндаш Нийслэлийн 2009 оны төсвийн тодотголд өгөх санал боловсруулж ИТХ-д танилцуулсан байна. Зарим анхаарал татсан тооцоо, дүгнэлтийг толилуулбал,

–  Нийслэлийн Төр захиргааны гуравдугаар байрыг “Улаанбаатар бизнес хөгжлийн төв” болгон өөрчилж жилд 3633,8 сая төгрөгийн орлоготой ажиллуулахаар тооцоо гаргажээ. Энэ сайн хэрэг. Гэхдээ түрээсийн төлбөрийг хамгийн багаар тооцоход 680.3 сая төгрөг/4724.5м2 талбайг*12000₮*12 сар, дундаж үнэлгээгээр/ олдог, үүнээс 60 хувийг НӨХГ төвлөрүүлэх эсэх нь тодорхойгүй байна.60 хувийг төвлөрүүлсэн ч цаана нь төсөвт 150.0 сая төгрөг төвлөрүүлэх боломжтой байна

– Үйлдвэрүүд болон барилгын компаниуд ундны усыг цэвэрлэгээнд ашиглах, барилгын зуурмагт ашиглах зэргээр дэндүү гамгүй хэрэглэж байна. Иймд эдгээр байгууллагад усны үнийг дээд хязгаараар 50 төгрөг болгож Засгийн газрын шийдвэр гаргуулж мөрдвөл 158.0 сая төгрөгөөр орлого нэмэгдүүлэх боломжтой. Аж ахуйн нэгжийн хэрэглэгээг зөв тооцож, ашиглалтад шинээр орж байгаа аж ахуйн нэгжийн барилга, үйлдвэрийн барилгуудын хэрэглэх усыг ойролцоогоор тооцоход 140,0 сая төгрөгөөр нэмэгдүүлэх боломжтой. Өөрөөр хэлбэл усны орлогыг нийт 298.0 сая төгрөгөөр өсгөх боломж бий.

– Нийслэл, дүүргийн 2008 оны санхүүгийн тайланд хийсэн аудитаар төсвийг зориулалт бус, үрэлгэн зарцуулсан зөрчил 1546.3 сая төгрөгт хүрсэн байна. Зориулалт бус, үрэлгэн зардал гаргах нэг эх сурвалж нь орлогын төлөвлөгөөг шахуу бус төлөвлөж, орлого давсан гэдгээр ИТХ-аар тодотгосон төлөвлөгөөг батлуулаагүй байж их хэмжээний хөрөнгийг дур мэдэн зарцуулдаг, түүнийг ИТХ зориулалтыг тодорхой нарийвчилж заалгүй нөхөн тодотгож баталдаг нь нөлөөлж байгаагийн зэрэгцээ төсвийн хөрөнгийг зориулалтыг тодорхой заагаагүй дүүрэг хөгжүүлэх сан, хороо хөгжүүлэх сан, нөөц сангуудад их хэмжээтэй хуваарилж хэт үрэлгэн зарцуулж байна.

Нийслэлийн өмчийн ерөнхий жагсаалт. 2008 он

1. Ерөнхий боловсролын дунд сургуулиуд.
2. Цэцэрлэгүүд
3. Эмнэлгүүд
4. Нийслэлийн төр захиргааны төв байр
5. Нийслэлийн төр захиргааны 2-р байр
6. Соёлын төв өргөө
7. Урт цагаан
8. “Нарны титэм” (Улаанбаатар радиогийн байр)
9. “Тэнгис” кино театр –34 % (Солонгосын компанитай хамтарсан)
10. Д.Нацагдоржийн нэрэмжит Улаанбаатар хотын төв номын сан
11. МУИС-ын Экологийн боловсролын төв (11-р хороололд)
12. “Улаанбаатар таймс” сонины байр (Төрийн ордны зүүн талд. Хуучнаар хэвлэлийн комбинат)
13. “Төв цэнгэлдэх хүрээлэн” ХК – 51 % (Иргэн Т.Нямдаваа нар 49 хувийг эзэмшдэг)
14. “Улаанбаатар” банк (хувь тодорхойгүй, гэхдээ багахан хувьтай)
15. “Улаанбаатар сан” (хувь тодорхойгүй)
16. “Улаанбаатар даатгал” ХХК (8 %)
17. “Монгени” цогцолбор (захирал нь сургалтын төлбөрөөр шинэ байр бариулаад “Монгени” гэдэг ТББ-ын нэр дээр бүртгүүлсэн байсан гэдэг)

Ил тод байдлыг илтгэх шалгуур үзүүлэлт (Засгийн газрын 2009 оны 143-р тогтоолын хавсралт)

Төрийн удирдлагын ил тод, нээлттэй, шуурхай, шударга, хариуцлагатай, ёс зүйтэй, ажил хэрэгч байдлыг хангаж, төр, иргэний харилцан итгэлцлийг бэхжүүлэх зорилгоор Монгол Улсын Засгийн газрын 2009 оны 5 дугаар сарын 14-ний 143 дугаар тогтоолоор баталсан төрийн болон нутгийн захиргааны бүх шатны байгууллагын үйл ажиллагааны “Ил тод байдлыг илтгэх шалгуур үзүүлэлт” дөрвөн хэсэгтэй. Эдгээрээс сүүлийн хоёр нь төсөвтэй шууд хамаатай юм. 

Орон нутгийн сангуудын хөрөнгийн 70 хувийг нь баяр ёслол, амралт зугаалгад зарцуулсан байжээ

2009 онд улсын хэмжээнд байгаа аймаг орон нутгийн сангуудад Улсын мэргэжлийн хяналтын ерөнхий газрын санхүү, хөдөлмөр, нийгмийн албанаас шалгалт явуулжээ. Уг шалгалтанд манай улсад үйл ажиллагаа явуулдаг 800 гаруй сан хамрагджээ. Эдгээрээс 10 гаруй сан нь улсын болон орон нутгийн төсвөөс санхvvждэг байна.

Уг нь шалгалтад хамрагдсан сангуудын тайлан тооцоог орон нутгийн Засаг даргын Тамгын газраас жил бүр шалгах ёстой байдаг. Гэтэл шалгалт хийдэггүй болох нь тогтоогдсон. Зарим нэг суманд хийсэн ч тодорхой үр дүнд хүрээгүй байсан. Гэтэл тэдний ихэнх нь нийт ашгийн 30 хүрэхгүй хувийг зарцуулах ёстой зүйлдээ зарцуулж, үлдсэн 70 гаруй хувийг нь баяр ёслол, амралт зугаалга, хандив болоод тусламжид зарцуулсан болох нь илэрсэн тул ”Гамшгийн сан”, “Замын сан”, “Сум хөгжүүлэх сан”, “Хүүхдийн сан” зэрэг улсаас болон орон нутгийн төсвөөс санхүүждэг байгууллагуудын үйл ажиллагааг зогсоох албан шаардлагыг сумдын Засаг дарга нарт хүргүүлжээ.

Ахмадуудад зориулаагүй ахмадын байрнууд

2008 оны байдлаар Дархан-Уул аймагт нийт 400.0 сая төгрөгөөр Ахмадын байр хоѐрыг бариулсан ч ахмадуудад чиглэгдсэн үйл ажиллагаа явуулдаггүй, зарим өрөөг хувь хүмүүст үйлчилгээний зориулалтаар ашиглуулж, зарим нь ашиглалтгүй байгаа нь улсын төсвийн хөрөнгийг үр ашиг, ач холбогдол багатай, зайлшгүй шаардлагатай бус зүйлд зарцуулж байгааг харуулж байна хэмээн аудитын дүгнэлтэнд дурдсан байдаг.